Ariane Loze. L’Archipel du moi
Hoe creëren we een samenleving zonder onze individualiteit te verliezen? Welke waarde geven we aan vrijheid in een wereld die beheerst wordt door normen en algoritmes? Hoe kunnen wij, in ons ‘tijdperk van de leegte’, terug invulling geven aan taal en de reikwijdte van onze innerlijke stemmen herstellen? Kortom: zijn wij in staat om de ‘geluksdictatuur’, opgelegd door de neoliberale economie, te weerstaan? Al deze vragen, op het kruispunt van psychologie en politiek, worstelen met de crisissen in de huidige wereld, en vormen de kern in de films van Belgisch kunstenaar Ariane Loze. Hun kritische intenties lijken de tegenaanval in te zetten op een maatschappelijke context met verschraalde humanistische waarden, die gevoed is door laatkapitalistische geboden. Getuige daarvan is de hegemonie van het narcisme over de empathie of de neiging om een bubbel van gelijkgestemden te vormen die afgesloten is voor ‘anderen’.
Na haar dramastudies begon Ariane Loze met een opleiding performance. Daarbij zette ze haar acteerervaring in voor onderzoek met het audiovisuele medium. Hoewel enscenering integraal deel blijft uitmaken van haar kunstpraktijk, wordt film haar voornaamste werkmiddel. Vanaf 2008 resulteert dat in haar eerste films: St Erme, Horror en Pursuit. Deze films, die opvallen ondanks de beperkte technische middelen, onderscheiden zich meteen doordat de jonge kunstenaar ze helemaal alleen maakt. Ze vertolkt zelf alle personages voor de camera om ze vervolgens te doen interageren. Ze speelt handig met shot en tegenshot, op een en dezelfde plaats. Emoties en relaties worden aanvankelijk enkel uitgedrukt met mimiek, bewegingen en houdingen. Eenmaal dat dialogen hun opwachting maken in haar filmografie, nemen ze een steeds belangrijkere rol in. Dat blijkt niet alleen in Le Banquet (2016), gemaakt als resident bij het HISK, maar ook in L’Archipel du moi en Inner Landscape, allebei uit 2018.
Ariane Loze
In de tentoonstelling wordt een tiental van haar werken uit de voorbije 15 jaar getoond: van haar eerste stille films tot haar laatste werk, een productie door het MACS. De tentoonstelling bevat ook een opname van de performance Bonheur Entrepreneur (2021) en het publiek krijgt de kans om zelf actief deel te nemen in een spel van dialogen (Le Banquet, performance). De voornaamste maatschappelijke motieven in het werk van Ariane Loze komen er aan bod. Ze behandelt die met haar kenmerkende satirische stijl: mondaine smalltalk, managertaal, innerlijke stemmen of politieke traktaten (Il Principe van Machiavelli wordt geciteerd in L’Archipel du moi). Als slot van het retrospectieve parcours heeft de kunstenaar zich laten inspireren door een tekst met een link naar het industriële verleden van Grand-Hornu: Énergie et équité van Ivan Illich, een politiek ecologisch denker. Dit essay uit 1973 is een voorloper van de globale crisis waarin we ons nu bevinden. Het waarschuwde toen al voor de impact van ons consumptiegedrag en onze energieproductie op de samenleving. Een halve eeuw later kaart de kunstenaar deze kwestie, die meer dan ooit van cruciaal belang is, aan in een nieuwe video-installatie.
Ariane Loze is geboren in 1988. Ze leeft en werkt in Brussel.
